Restauratie
Restauratie en onderhoud Evangelische Broedergemeente Zeist
De Evangelische Broedergemeente in Zeist maakt deel uit van de landelijke Evangelische Broedergemeente in Nederland. Dit is een zelfstandige protestantse kerk, ook bekend onder de naam ‘Hernhutters’. De gemeente is gehuisvest op de pleinen bij slot Zeist. In de statige, monumentale panden wordt sinds 1748 gewoond en gewerkt. Het bezit van de EBG behoort tot de top 100 monumenten in Nederland.
In 2014 zijn wij gevraagd een masterplan te schrijven om dit prachtige stuk historie te restaureren, renoveren, verduurzamen en onderhouden. We schreven dit masterplan van 10 jaar met als doel om deze panden in ere te bewaren én iets te doen aan de leegstand van de gebouwen.
De eerste jaren lag de focus op restauratie van daken, funderingen en gevels. Ook de verduurzaming van dit monumentale bezit heeft met de jaren een belangrijke rol ingenomen in het masterplan. Nu ligt de focus meer op het uitvoeren van structureel onderhoud aan de gebouwen. Dit gebeurt op basis van een meerjarenonderhoudsplanning en begroting.
Naast het onderhoud blijven we actief betrokken bij verschillende projecten binnen de Evangelische Broedergemeente Zeist. Zo hebben we kantoorruimtes gerenoveerd in één van de vleugels en werken we doorlopend aan restauraties, herbestemmingen en verduurzamingsopdrachten.
Door de inspanningen van de afgelopen jaren bruist het monument weer van leven en is leegstand teruggedrongen. De helft van de panden wordt nu gebruikt als woonruimte, terwijl de andere helft dienstdoet als kantoorruimte. Daarnaast omvat het complex een kerk en een museum.
Restauratie van toren Sint Maartenskerk in Tiel
In het Gelderse Tiel staat de Sint Maartenskerk, ook wel bekend als de Grote Kerk. Dit monumentale gebouw dateert uit de 9e eeuw. De toren is de hoogste kerktoren van de Betuwe en verkeert in slechte staat. Dit vraagt om een grondige restauratie, een uitdaging die Lakerveld met veel plezier oppakt.
Tijdens een herinspectie bleek de schade aan de toren groter dan aanvankelijk gedacht. Het turfsteen was ernstig aangetast en brokkelde af. De technische staat van de balustrade was eveneens zorgwekkend en er zijn gelijk maatregelen genomen
om de veiligheid te garanderen. Daarnaast stuitten we op een andere kwestie: de toren bood onderdak aan vleermuizen en slechtvalken. Om de dieren te beschermen, hebben we nestkasten op alternatieve locaties laten plaatsen.
De opdracht omvat nu een totale restauratie van de toren, waarbij de nadruk ligt op de buitenzijde. Het natuursteen wordt hersteld en de balustrade wordt volledig vernieuwd met een andere steensoort. Ook de waterlijsten en het voegwerk krijgen een opknapbeurt. Het leiendak wordt onderhouden, de betonvloeren worden hersteld en het glas-in-lood wordt zorgvuldig gerestaureerd. De uurwerkinstallatie, inclusief de wijzerplaten, wordt gemoderniseerd en het wordt ook beter toegankelijk gemaakt voor toekomstig onderhoud. Tot slot vervangen we de galmborden en voeren we het nodige schilderwerk uit.
Restauratie van woonhuis Hofstede Hemelrijk
In de Betuwe, op een terp met oude kastanjebomen, staat Hofstede Hemelrijk. Deze monumentale Hofstede uit de vroege 19e eeuw bestaat uit een woonhuis, koetshuis, hooischelf, zwembad en fruitschuur. Lakerveld werd gevraagd om het woonhuis te restaureren en te verduurzamen, met als doel een comfortabel en toekomstbestendig thuis te creëren.
De opdrachtgever had een aantal wensen: meer licht en lucht in het interieur en voldoende hoogte om vrij te kunnen bewegen zonder je hoofd te stoten. Dit was een uitdaging gezien de vele laaghangende balken in het woonhuis.
Op de tweede verdieping zijn delen van de vloer verwijderd en dakramen toegevoegd. Dit zorgt voor meer ruimtelijke kwaliteit en daglicht op de verhoogde eerste verdieping. De nieuwe raam- en deurkozijnen zijn gemaakt van dezelfde houtsoort, zodat deze naadloos aansluiten bij de oorspronkelijke bouw.
Tijdens het ontwerpproces hebben we zorgvuldig gekeken naar de ruimtelijke kwaliteiten en de monumentale onderdelen van het gebouw. We hebben later geplaatste wanden verwijderd en de eerste verdieping weer opengelegd. Zo hebben we een aantal elementen, zoals de trappen, dakbeschot en de originele balkenstructuur weer blootgelegd. Daarmee houden we het historische karakter van het woonhuis intact. Tegelijkertijd zijn witte gestucte wanden toegevoegd als subtiele tegenhanger van de historische houten constructie. Hierdoor ontstaat een balans tussen het bestaande erfgoed en de nieuwe toevoegingen.
Het huis is ook ingrijpend geïsoleerd en verduurzaamd. De woning is nu volledig gas-loos en voorzien van een warmtepomp, boilers, vloer- en wandverwarming. De technische installaties, zoals de warmtepomp, zijn op de zolder of in het koetshuis geplaatst. De originele schuiframen zijn behouden, maar voorzien van een isolerende HR++ glas achterzetbeglazing, zodat het authentieke karakter behouden blijft. Het woonhuis van Hofstede Hemelrijk is zo een lichte, comfortabele en toekomstbestendige woning geworden.
Restauratie monumentale Rietveldschool in Badhoevedorp
Het Rietveldgebouw is een werk van een groot, richtinggevend 20e-eeuws architect, Gerrit Th. Rietveld. Het gebouw is qua casco goed bewaard gebleven en heeft inmiddels monumentale status. In het gebouw is momenteel een basisschool gevestigd.
Het project startte in 2012 toen Lakerveld de opdracht heeft gekregen om een haalbaarheidsonderzoek uit te voeren naar de nieuwbouw van een basisschool waarin het Rietveldgebouw geïntegreerd kon worden. De uitkomst van dit onderzoek was dat dit inderdaad mogelijk was, mits het Rietveldgebouw zorgvuldig gerestaureerd zou worden en het nieuwbouwdeel qua vormgeving en aansluiting vakkundig ingepast zou worden. Daarnaast moest het gebouw verduurzaamd en aangepast worden aan de eisen van deze tijd.
Het nieuwbouwdeel van de G. Th. Rietveldschool is ontworpen door RoosRos Architecten uit Oud-Beijerland, de restauratie van
het bestaande schoolgebouw, directievoering en de toezichthouding lag bij Lakerveld. In 2014 hebben wij de plannen voor de restauratie en herbestemming uitgewerkt. Het gehele project, restauratie en nieuwbouw, is samengevoegd en aanbesteed in opdracht van SOPOH (Stichting Openbaar Primair Onderwijs Haarlemmermeer).
Bij de restauratie van het originele pand hebben we zorgvuldig gekeken naar de stijlkenmerken van Rietveld. Zo is de gevel teruggebracht naar hoe het in 1964 door Rietveld was bedoeld en we hebben de gelaagdheid versterkt. Bovendien hebben we verschillende interieurelementen behouden, zoals de originele kasten en keukenblokken die ook ontworpen zijn door Rietveld.
Verder zijn er diverse verduurzamingsmaatregelen genomen. Zo is het gebouw nu voorzien van een modern klimaatsysteem en op diverse onderdelen (na)geïsoleerd, zoals de vloeren op de begane grond, de spouwmuren en het dak, terwijl de stijl en architectuur van het gebouw hetzelfde is gebleven.